Çocuklarda Terleme

Prof. Dr. Emin Ünüvar

Terleme, vücut sıcaklığını dengede tutan fizyolojik bir durumdur.

 Vücut aşırı ısınınca buharlaşma ve soğuyabilmesini sağlamak için ekzokrin ter bezleri tarafından vücut yüzeyine bol miktarda ter salgılanır.

Çocuklarda ve özellikle adölesan çocuklarda, otonom sempatik sistemin aşırı  çalışması nedeni ile olan yapısal terleme hiperhidroz olarak tanımlanır.

Fizyolojik olarak çevre ısısının artması, aşırı hareket, heyecanlanma, aşırı giyinme durumunda terleme artar.

Genellikler el terlemesi yoğun olur, beraberinde veya tek başına ayak, koltuk altı terlemesi de olabilir.

 Bunun dışında aşırı terleme bazı hastalıkların belirtisi olabilir.

 Terleme eğer sakin iken, gece uykuda iken yoğun olarak gerçekleşiyorsa patolojik olarak değerlendirilir.

 Özellikle bebek ve çocuklarda aşırı terlemeyle birlikte başka semptomların birlikteliği sistemik bir hastalığın öncüsü olabilir. 

Çocuklarda aşırı terleme nedeni olabilecek hastalıklar:

1.Anemi, özellikle demir eksikliği anemisi
2.D vitamini eksikliği (özellikle kafa arkasında terleme olur, alopesi eşlik edebilir),
3.Adenoid vejetasyon,

4.Tüberküloz 
5.Konjenital kalp hastalıkları, özellikle sol kalp yetersizliği
6.Hodgkin lenfoma, 
7.Hipertiroidi,
8.Hipoglisemi 
9.Ateşli hastalıklar 
10.C vitamini eksikliği,
11.Alerjik hastalıklar (alerjik rinit, astım bronşiyale, viral bronşiyolit),
12.Kistik fibroz,
13.Diabetes mellitus,
14.Gut hastalığı,
15.Feokromostoma,
16.Hiperhidrozis, 
17.Endokardit, miyokardit. 

Aşırı terlemesi olan çocuklarda yapılması gereken tetkikler;

·         tam kan sayımı, glukoz, kalsiyum, fosfor, alkalen fosfataz,

·         eritrosit sedimantasyon hızı,

·         tam idrar tetkiki,

·         hipertiroidi düşünülüyorsa; TSH, serbest T4,

·         Feokromasitoma düşünülüyorsa; kan ve idrarda adrenalin ve noradrenalin, idrarda metanefrin veya VMA testi,

·         tüberküloz taraması için; PPD testi, akciğer grafisi,

·         geniz eti düşünülüyorsa; KBB muayenesi,

·         D vitamin eksikliği ve raşitizm düşünülüyorsa; 25-OH D vit düzeyi, sol el bilek grafisi,

·         alerji düşünülüyorsa; total IgE, ECP,cilt prik testi,

·         kistik fibrozis düşünülüyorsa; ter testi,

·        konjenital kalp hastalığı düşünülüyorsa; EKG, ekokardiyografi yapılmalıdır.

Tetkikler terleme yanında eşlik eden semptom ve fizik muayene bulgularına göre yapılmalıdır.

Tedavide özellikle sistemik bir hastalık düşünülüyorsa altta yatan hastalık tedavi edilir.

 İdiopatik olgularda psikolojik destek tedavisi yapılır