probiyotik- prebiyotik

Probiyotikler: 

vücudumuzda bulunan faydalı bakteriler, bağışıklıkta rol alırlar, alerjiyi önlemede rol alırlar. 

Neler probiyotik içerir? :
fermente ürünler: yoğurt, kefir, ayran, turşu, şalgam suyu, boza, eski kaşar, peynir,  tarhana, elma sirkesi, mayalı ekmek...


Prebiyotikler: 

probiyotiklerin çoğalmasını ve aktivitesini arttırırlar. 

Neler prebiyotik içerir ? : 
Soğan, pırasa, sarımsak, kuşkonmaz, kuru baklagil, bezelye, arpa, çavdar, muz, elma, enginar, kereviz, yer elması, taze patates, kepekli pirinç, ceviz, badem gibi kabuklu yemişler, bamya , domates, üzüm, çilek, zeytin..

Astımlı Çocuklara Beslenme Önerileri

Astımlı Çocuklar İçin Beslenme Önerileri:

1-Astımlı hastalar mümkün olduğunca doğal beslenmeye özen göstermelidir.
Katkı maddesi içeren yiyecek ve içeceklerden uzak durmalıdır. 
Katkı maddelerinden en cok monosodyum glutamat gösterilmiştir, kodu ( E621 ) .

 2- Reflünün olması  astımı tetikler. Hastada reflü varsa buna uygun beslenmeli, gazlı içecekler, kızartma, kafein gibi reflüyü artıracak besinleri tüketmemelidir.

3- Akşam yemeğini geç saate bırakmamalıdır.Akşam yatarken  süt içmemelidir. 

4- Astımlı çocuklar  fast food denilen ayak üstü yenilen yiyeceklerden ve mayonez, ketçap, kızarmış patatesten uzak durmalıdır.

5- A,C,E vitaminlerinin astımlı çocuklara faydası gösterilmiştir. 
A vitaminden zengin besinler: havuç ıspanak, marul, brokoli, balkabağıdır.

C-vitaminden zengin besinler : turunçgiller, kivi gibi meyvelerden, kuşburnu çayı gibi içeceklerden tüketmelidir.

E vitaminden zengin besinler : kurubaklagiller, ceviz, fındık gibi sert kabuklu meyvelerdir.

6- Omega-3 yağ asitlerinden  zengin balıklar, ceviz gibi besinleri sıkça tüketmelidir. 
Yağ olarak zeytinyağı ve köy tereyağı tüketmeli; ayçicek, mısır özü, soya yağı, margarin  gibi yağları kullanılmamalıdır.

7- D-vitamininin kan  seviyesinin yeterli düzeyde olması gerekir. Gerekirse doktor kontrolünde takviye verilebilir.

8- Bol meyve sebze tüketilmeli , özellikle elmanın ve muzun  astımda önemi bilinmektedir.

9- Selenyumdan zengin beslenme önerilir.
Tavuk, hindi gibi kümes hayvanları, deniz mahsülleri, et, soğan, sarımsak , kırmızı biber selenyumdan zengindir.

10- Probiyotikli gıdalardan zengin beslenme astım ve alerjik çocuklar için çok önemlidir. Ev yapımı yoğurt, kefir , turşu , boza gibi gıdalar probiyotikten zengindir.

11- Bol su içmelidir.
 Yetersiz sıvı alımı histamin salınımını arttırarak astımı arttırabilir.

12- Magnezyum eksikliğinde astım gelişme riski arttığı gösterilmiş. Peynir, muz, ıspanak,fındıkta  magnezyum bulunur.

13- Obesite astım riskini arttırır.

14- ANNE SÜTÜ ile beslenme diğer hastalıklardan  olduğu gibi astım gelişmesinde de çocuğu korur.

15-  ZERDEÇAL: allerjiye neden olan maddeleri azaltabilir. 2x1 cay kaşığı alınabilir.

16- Soğuk sıkım KEÇİBOYNUZU pekmezi sabahları aç karna 1 tatlı kaşığı alınabilir.

17- ÜZÜM ÇEKİRDEĞİ TOZU: Antioksidan ve  antihistaminik etkisi vardır. 2x1 tatlı kasığı alınabilir.

Astımlı Çocuklarda Korunma Önerileri

Astımlı Çocuklarda  Korunma  Önerileri:

1 - Beslenme: 
Bebeklerde anne sütüne önem verilmeli, bebekler ilk 6 ay sadece anne sütüyle beslenmelidir.
 Ek gıdalara mümkünse olabildiğince geç başlanmalıdır .
 Çocuk beslenmesinde hazır gıda tüketiminden  kaçınılmalı, bol sebze meyve tüketilmelidir. 
Haftada 2 gün balık tüketimi faydalıdır.

2 - Ev tozu akarları:  
Akarlara  karşı bazı önlemler almak gerekir. 
Çarşaf ve kılıflar  60 C de yıkanmalıdır. 
Evde pelüş oyuncak bulundurmamalı, eğer çocuk bu oyuncağından vazgeçemiyorsa haftada bir oyuncak  24 saat derin dondurucuya konmalıdır. 
Evde halı olmamalı, yıkanabilir kilimler tercih edilmelidir. 
HEPA filtreli elektrik süpürgesi kullanmalıdır. 
Ev sık sık nemli bezle temizlenmelidir. 
Çocuğun odasında gereksiz eşya olmamalı, toz tutma potansiyeli yüksek olan kitaplar odada mümkünse kapalı ortamda saklanmalıdır.  Kullanılmayan eşyalar kapalı dolaplarda muhafaza edilmelidir.

3 - Küf mantarları: 
Ev içinde havalandırma sağlanmalı ve evin rutubetli olması önlenmelidir. 
Evde  sızıntıya neden olan yerler tamir edilmelidir. 
Evde akvaryum ve ev içi bitkilerin olması nem miktarını artırır. Banyoda halı olmamalıdır. 
Banyo ve mutfakta havalandırma yeterli olmalıdır.

 4 - Hayvan alerjenleri: 
Evde  tüylü hayvan beslenmemelidir. 
Dışarıda hayvanla temas edenler,  allerjenler giysi ile taşındığı için, eve gelince kıyafetlerini çıkarmalıdır.

5 - Polenler: 
Polenlerin  yayılma dönemlerinde ev dışı aktivitelerden kaçınmalıdır. 
Ev polenleri en fazla yayıldığı sabah saatlerinde ev havalandırılmamalıdır. 
Polenleri tutan HEPA filtreli klimalar kullanılmalıdır . 
Dışarıdan gelindiğinde  saç yıkanmalı, duş alınmalı ve dışarda giyilen kıyafetler değiştirilmelidir.
 Seyahat sırasında arabanın camları kapalı tutulmalıdır.

6 - Hava kirliliği: 
Dışarıda hava kirliliğinin yoğun olduğu zamanlarda  gerekmedikçe dışarı çıkılmamalı ve fiziksel aktiviteden kaçınılmalıdır.
 Evin pencereleri kapalı tutulmalıdır.

7 - Sigara ve ev içi hava kirliliği: 
Çocuğun mutlaka sigara dumanı ile teması önlenmeli, evde sigara içilmesine izin verilmemelidir.
 Ev temizliğinde arap sabunu kullanılmalı, kokulu temizlik maddeleri ve çamaşır suyu kullanımından kaçınılmalıdır.

8 - Enfeksiyonlar: 
Çocuk mümkün olduğunca kalabalık ortamlardan ve enfeksiyon geçirmekte olan kişilerden uzak tutulmalıdır. 
Astımlı çocuklara grip ve pnömokok aşıları yapılması önerilir.

9 -  Egzersiz: 
Astım kontrol altında olduğu sürece, spor yapmaya engel bir hastalık değildir. 
Yüzme, bisiklet, jimnastik ve aerobik, astımlı çocuklar için en çok önerilen sporlardır. 
Yüzme sırasında klorun solunması astım ataklarını başlatabilir, o yüzden  yüzmede deniz tercih edilmelidir.

Egzersize bağlı astım kuru ve soğuk havada daha sık ortaya çıkmakla beraber her koşulda olabilir.

 Egzersize bağlı astım bulgularının ortaya çıkmasını önlemek için; ağır egzersiz gerektiren sporlar yapılmamalı,  soğuk ve kuru havada spor yapılmamalı, eğer yapılacaksa ağız ve burun kapatılmalı, egzersiz öncesi mutlaka ısınma hareketi yapılmalıdır.

çocuklarda güçlü bir bağışıklık sistemi için öneriler

Bebeklerde bağışıklık sistemi için en önemli besin anne sütüdür. 
Anne sütünün içeriğindeki immunoglobulinler ve koruyucu diğer faktörler bebeğe doğrudan geçmekte ve onu bir ömür boyu koruyacak olan bağışıklığının temelini oluşturmaktadır.

 Özellikle ağız denen (kolostrum) ilk gelen sarı renkli anne sütü oldukça değerli olup tek bir damlasını bile zayi etmeden bebeğe vermeye çalışmalıdır, bu aynı zamanda onun ilk aşısıdır. 
Bebekler ilk 6 ay  sadece anne sütü ile beslenmeli, mümkünse emzirme 2 yaşına kadar devam etmelidir..

Güçlü bir bağışıklık sistemi için yapılması gerekenler nelerdir? 

1- Dengeli beslenmek  önemli. 
Dengeli beslenmede yağ , karbonhidrat ve proteinden , vitamin ve minerallerden dengeli ölçüde almalıdır. 

Çocuklarda öğünlere dikkat edilmeli, öğün  atlanmamalıdır. 

Sabah kahvaltısı en önemli öğündür. Kahvaltıda yumurta , peynir, zeytin tüketmeye özen göstermelidir. 

Haftada 2 gün kuru baklagiller yemeli. 

Haftada 2 gün balık tüketmeli. 

Bol sebze ve meyve gibi vitamin ve posadan zengin besinleri tüketmelidir. 

Dengeli beslenmede proteine  yer vermek te önemlidir. Yumurta , süt ve süt ürünleri, kırmızı et ve beyaz et gibi hayvansal protein , kurubaklagiller gibi bitkisel proteinlere soframızda daha fazla yer vermeliyiz. 

Bol zeytinyağı ve köy tereyağı kullanmaya daha çok yer vermeliyiz.

 Meyve ve sebzeleri karbonatlı su ile 15 dakika beklettikten sonra kabuğu ile çocuğa tükettirmeye dikkat etmeliyiz, böylece hem posadan zengin , hem de vitamin ve mineral açısından yeterli beslenme sağlamış oluruz.

2- Şekerli yiyeceklerden uzak durmalı. 
Yapılan bir araştırmada 100 gr şekerin vücudun savunma hücresi olan lökositlerin  fonksiyonlarını 4-6 saat boyunca % 60 baskıladığı gösterilmiş. Çünkü  glukoz,  C vitamini reseptörleri ile yarışmaktadır. 
Çocukları güçlü bir bağışıklık için şekerli gıdalardan uzak tutmalıyız.

3-Pakete girmiş, marketlerde satılan cips, çikolata, gofret, bisküvi  gibi hazır gıdalardan, hamburger , kola gibi fast food dediğimiz  beslenme tarzından uzak durmalı . 
Batı tarzı beslenme dediğimiz fast food beslenme bağışıklık sistemini olumsuz etkileyerek daha kolay hastalanmaya  zemin hazırlar. 

Hamburger yerine çocuklara peynirli domatesli sandviç seçeneği sunulabilir.

 4- Yoğurt, kefir, ayran,  boza, ev yapımı sirke, şalgam suyu gibi probiyotikten zengin besinler tüketmek , barsaktaki probiyotikleri beslemek  gerekiyor. 
Barsaklarımızdaki  probiyotikler bağışıklık  sistemimizin olmassa olmazıdır.

 Ev yapımı yoğurt selenyum içeriği ile de bağışıklık sistemini destekler. Öğünlerde yoğurt, ayran, cacık, kefir  tüketmeye çocukları alıştırmalıyız.

 5- D vitamini takviyesi : Kışın güneşin olmadığı zamanlarda  çocuklara 1 yaş üstü 600 Ü, 1 yaş altı 400 Ü günlük D vitamini takviyesi doktor kontrolünde vermek gerekir. 

Güneşin olduğu dönemde, güneş ışınlarının dik geldiği zamanda , gölgemiz boyumuzun yarısı olduğu zamanda 20 dakika güneşten istifade etmek gerekir.

 6- C vitamininden zengin besinleri turunçgiller, kuşburnu , biber, maydanoz gibi bol tüketmek.  
C vitamini bağışıklık sistemi için önemli bir vitamindir. 
Özellikle kış aylarında turunçgiller tüketmek, kuşburnu çayı içmek bağışıklığı destekler.

7- Bol su içmeli . 
Su tüketimi bağışıklık sistemi için önemlidir.
 Çocuğun idrarının rengi su tüketiminin yeterli olup olmadığı konusunda fikir verir.
 Yeterli su tüketen çocukların idrar rengi berraktır. Koyu renkli idrar yeterince su içmiyor demektir.

8- Düzenli uyku. 
Güçlü bir bağışıklık  için düzenli uyku şarttır. 
Çocuklar akşam 21 de yatakta olmalıdır. 
Uykuda iken salgılanan hormonlar bağışıklık siteminin güçlenmesinde de etkilidir. Bu nedenle çocukları erken yatmaya alıştırmalıdır.

9- Yemeklerde 1 yaş sonrası bolca soğan , sarımsak kullanmak doğal antibiyotik etkisi nedeniyle bağışıklığı destekler. 

Ceviz gibi omega 3 ten zengin kuruyemişler 5 yaşa kadar cam  rendede rendelenerek verilebilir.

 Bazı ek besinlerin beta glukan , propolis , ekinezya , pelargonuım gibi ürünlerin bağışıklık sistemini desteklediği gösterilmiş. Gerektiği durumlarda doktor kontrolünde belli sürelerde kullanılabilir.

10- Spor yapmak çocuklarda ve erişkinde güçlü bir bağışıklık sistemi için vazgeçilmezdir.
Çocukları spor yapmaya teşvik etmek, desteklemek, hem beden sağlığı, hem  ruh sağlığı , hem de güçlü bir bağışıklık için gereklidir.

okula başlayacak çocuklar için öneriler

Okulların açılması sürecinde ailelere öneriler:

* Çocuğun okula başladığı ilk hafta çocuk için önemlidir. İlk hafta mümkünse çocuğun yanında bulunulmalıdır. Anne-baba gelemiyorsa büyükanne, dede gibi diğer aile büyükleri olmalıdır.

* Tatil dönüşü çocuklara okul açıldığı gerekçesiyle tatilde yaptığı aktiviteler birden  kısıtlanmamalı, aşamalı olarak azaltılmalıdır. Örneğin televizyon seyretmek yasak yerine günde 2 saatten fazla izleyemessin demek daha uygun olur.

* Okulda karşılaştığı durumlarda ne yapması gerektiği çocuğa anlatılmalıdır.’’  Eğer bir sıkıntın olursa öğretmenine söyleyebilirsin.’’ gibi yol göstermelidir.

* Çocuğun okulla ilgili hatalı  davranışları cezalandırılmamalı, yaptığı güzel davranışları ödüllendirilmelidir. Sarılmak, kucaklamak bir ödüldür.

* Okul çağı çocukları için kahvaltı oldukça önemlidir. Çocuklar sabah kahvaltı yapmadan okula yollanmamalıdır.

* Okula  başlamadan önce , çocukla birlikte okulu görmek ve öğretmenle tanışmak, çocuğun kaygısını  azaltmak için önemlidir.

* Okula gitmek istemeyen  çocuklara karşı, okula gidecekleri konusunda kararlı bir tutum sergilemek gerekir, çocuğu her gün okula götürmek, çocuğa kararlı olduğunuz mesajını verir.

* Okul korkusu yaşayan  çocuklara kızmak yerine, sakin ve iletişime açık bir şekilde konuşmak, onların duygularını anlamaya çalışmak daha yararlı bir tavır olur.

* Çocuklarla okula neden gitmeleri gerektiği konusunda önceden konuşup bilgi verilmelidir. Bu, onların okula uyumunu  kolaylaştırır.

* Okula gitmek istemeyen çocuklar kendilerini ağlayarak ifade ederler. Ağlayan çocuğa kızmak yerine sakince konuşup , onu  anladığınızı hissettirmeniz çocuk için önemlidir.

*Okullar açılınca abur cubur tabir edilen besinleri tüketmesine izin verilmemeli. Alternatifler sunmalıdır. 
Kolalı içecekler yerine ayran, hamburger yerine peynirli sandviç, meyve suyu yerine meyvenin kendisini tüketmeye özendirilmelidir.

* Okula başlamadan bir süre önce çocuğun okul saatleri düzene sokulmalıdır.Çocuk belli saatlerde yatmaya alıştırılmalıdır.

* En iyi okul en yakın okuldur, küçük bir çocuğu servisle uzak mesafede bir okula yollamak yorulmasına ve enerjisinin azalmasına neden olur.

* Anaokuluna başlayan çocuklar giysilerini giyip çıkarma, diş fırçalama, kendi kendine yemek yiyebilme gibi öz bakım becerilerini kazanmış olmalıdır.

enürezis ( altına kaçırma)

Enürezis:

5 yaş ve üstündeki çocuklarda  en az 3 ay , haftada en az 2 kez, istemsiz idrar kaçırmasıdır.

Gece işemeleri enürezis nokturna olarak adlandırılır.

Primer enürezis çocuk sürekli işer ise, sekonder enürezis en az 6 ay kuru kaldıktan sonra işemeye başlar ise bu tanıyı alır..

Sadece gece işemeleri basit (monosemptomatik) enürezis,

Gündüz işeme, yetişememe, idrarını tutma, sık idrar yapma ( 8 den fazla), beraberinde idrar yolu enfeksiyonu ve kabızlık varsa komplike enürezis olarak adlandırılır.

Gece işemelerinde genetik faktörler önemlidir. 

Annede ya da babada varsa % 45 ,ikisinde de varsa % 77 sıklıkta görülür. 
Ancak gündüz işemeleri de varsa bu durum ayrıntılı inceleme gerektirir.

Çocuğun  iki gün, üç gece süreyle,  süreyle idrar yapma sıklığı, idrar miktarı , kaçırma sayısı kaydı tutulur.

Laboratuvar bulgusu olarak tam idrar tahlili istenir. 

Böbrek ultrasonu ile mesane duvarı ölçümü ve işeme sonrası mesanedeki idrar miktarı ölçülür.

Enürezis tedavisi:

1-  Destekleyici tedavi:

1-Sıvı tüketimi düzenlenmesi 30cc/kg/ gün sıvı tüketimi sağlanmalı.( kilox30 içeceği su miktarı)

2-Her 3 saatte bir tuvalete gitmeli, tuvalet çıkışı bir bardak su içmeli.

3-Akşam yatmadan 2 saat önce sıvı kısıtlaması yapılmalı.

4-Kabızlık varsa düzeltilmeli, kabızlık varsa önce diyet tedavisi uygulanmalı, yetersiz kalırsa ilaç ( duphalac gibi) kullanmalıdır.

5-Yatmadan önce mutlaka tuvalete gidilmeli, mesane tam olarak boşaltılmalı.

6-Yattıktan iki saat sonra uyandırılarak tuvalete götürülmeli, bu sırada çocuk tam olarak uyanmalı ve bilinçli işemelidir.

7-Gündüz fizik aktivitesi düzenlenmeli, uzun süre televizyon, bilgisayar başında kalmasına izin verilmemeli.

8-Çocuk ıslak gecelerde yağmur, kuru gecelerde güneş çizerek, hazırlanacak bir çizelge ile ıslak-kuru geceler tespit edilmeli,bu çizelgede yağmur ve güneşi çocuk kendisi çizmelidir.

9-Asla  cezalandırılmamalı, çocuğun kendini suçlu hissetmesini sağlayacak tavırlardan kaçınmalı.

10-Kuru geceler için ödüllendirilmeli, kucaklamak, sarılmak gibi motivasyonlar ödüldür.

2- Özgün tedavi:

Alarm tedavisi

İlaç tedavisi

LOĞUSA ANNEYE BESLENME ÖNERİLERİ

LOĞUSA ANNEYE BESLENME ÖNERİLERİ:

Annenin dengeli ve sağlıklı beslenmesi sütün devamı ve verimliliği için önemlidir.

Bebek anne memesine yerleştirilirse emme refleksi başlar. Bebek memeye yerleştirilmeden önce birkaç damla sütle meme  ucu ıslatılarak bebeğin sütün tadını alması sağlanmalı.

Anne zayıflamak için acele etmemeli ve kesinlikle diyet uygulamamalıdır. Aldığı kilolaları emzirdikçe verecektir.

Annenin emzirme sürecinde bol bol su içmesi sütün artması için önemlidir.

Anne sütünün devamlılığı için annenin moralinin yüksek olması ve zihnini bebeği ile ilgili olumlu düşüncelere yoğunlaştırması önemlidir.

Annenin fiziken de zinde olması, bebek uyudukça annenin de uyuması, ev işlerinde yakınlarından destek alması gereklidir.

Kalsiyumdan zengin, süt, yoğurt , peynir her gün tüketilmeli.

Vitaminden zengin meyve , sebze her öğünde olmalı.
 Meyveler tarım ilacı içerebildiğinden  tüketmeden önce  3 dakika sirkeli suda ya da karbonatlı suda bekletilmeli.

Her gün 1 adet yumurta tüketilmeli.

Her gün bir porsiyon et veya kuru baklagiller tüketilmeli.

Yemeklerde mutlaka iyotlu tuz kullanılmalı.

Pekmez iyi bir demir kaynağıdır, şeker yerine pekmez kullanılmalı.

Çay olarak nane, kuşburnu, rezene, ıhlamur gibi bitki çayları tercih edilmelidir.

D vitamini için annenin güneşlenmesi , güneş ışığı alması sağlanması önemlidir.

Kuru meyve ve kuru yemişler enerji vermenin yanında kalsiyum ve demirden zengin olduğu için ara öğünlerde arada tüketilebilir.

Salam, sosis, sucuk gibi katkılı besinlerden uzak durmalı.

Hazır meyve suyu, kola, gazoz gibi hazır içeceklerden uzak durmalıdır.

Sigara ve alkol kesinlikle kullanmamalıdır.

Yiyecekler hazırlanırken temizliğe dikkat etmeli, eller sık sık yıkanmalıdır.

Doktora danışmadan ilaç kullanılmamalıdır.

Emme süresince bebeğin hep memede olması ve emerken uyuya kalması işlerin yolunda gittiğini gösterir.

İSHALLİ ÇOCUK İÇİN ÖNERİLER-YASAKLAR

İSHALLİ ÇOCUK İÇİN ÖNERİLER-YASAKLAR

Önerilenler

1) Anne sütü:

Emzirilme çağındaki bebekler emzirilmeye devam edilmelidiriler.

2) Bol su ve sıvı:

-İshalde oluşan sıvı kaybını yerine koyup sıvı kaybı belirtilerini engeller, vücudun sıvı dengesini devam ettirir, olumsuz sonuçlardan korur.

3) Yoğurt ve az tuzlu ayran:

-Barsakların toparlanmasına yardımcı olur, tuz kaybını yerine koymaya yardımcı olur. 

4) Haşlanmış patates, yoğurtlu pirinç çorbası, pirinç lapası:

-Karmaşık şeker (kompleks karbonhidrat) olduklarından vücudun şeker gereksinimini karşıladığı gibi diğer basit şekerler gibi barsaklardan su çekerek ishali kötüleştirmez ve ishal süresini uzatmaz.

5) Muz:

6) Haşlanmış dana eti, haşlanmış tavuk göğsü, buğulanmış yağsız balık:

-Yağsız, kızartılmamış kırmızı ve beyaz etler ishal durumunda vücudun protein gereksinimini karşılamaya yardımcı olurlar.

7) Yağsız salçasız makarna,  ekmek içi:

Yasaklar

1) Yağlı besinler (yemekler, kızartmalar,  yağlı içecekler vb):

-Barsak içi hareketliliği kolaylaştırır, dışkıyı kayganlaştırır, ishali kötüleştirebilir, ishal süresini uzatabilir.

2) Şekerli besinler (meyveler, meyve suları, şekerlemeler-çikolatalar, hamur işleri vb):

-Bağırsak boşluğuna su çekerek ishali kötüleştirebilirler.

3) Lifli besinler (sebzeler/meyveler vb):

-barsak duvarına masaj yapıcı etkisiyle barsak hareketlerini arttırarak ishali kötüleştirebilir, ishal süresini uzatabilirler.

4) Süt:

           

                                                                       Uzm. Dr. Ömer GÜNEŞ

                                               Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

KABIZ ÇOCUK İÇİN ÖNERİLER

Önerilenler:

*Bol su-sıvı: günde 2 litre= 8-10 su bardağı, ılık olarak

*Yoğurt: günde 1 kase

*Kefir: günlük

*Lifli/posalı besinler:

-Meyveler: 
elma, kayısı, erik, incir, üzüm, armut, şeftali: taze (kabuğuyla), kurutulmuş veya komposto olarak her gün,

Sebze yemeği/salatası/çorbası: 
mümkünse her öğünde

Baklagiller: fasülye, nohut, mercimek yemek/salataları hafta 2 kez

Tahıllar (buğday): tam buğday ekmeği, kepekli ekmek, tahıllı yemekler-çorbalar/bulgur

Tohumlar (keten)

Kuruyemişler (fındık, badem, ceviz, antep fıstığı): günde 10-15 adet

Zeytinyağı: Uygun yemek ve salatalara, günde 2-3 kez tatlı kaşığıyla ağızdan

Düzenli tuvalete gitme alışkanlığı: her gün aynı saatlerde

Tempolu yürüyüş: Her gün en az 30 dk

Yasaklar

Yağlılar (kızartmalar vb)

şekerliler

unlular (hamur işleri, pastalar vb)

Süt-dondurma-sütlü tatlılar

Peynir

Kola-kahve-çay

                                                                              Uzm. Dr. Ömer GÜNEŞ

                                             Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

kilolu çocuklar için öneriler

KİLOLU-OBEZ ÇOCUK İÇİN ÖNERİLER

Önerilenler

*Mümkünse her gün 30 dk süresince ailecek tempolu yürüyüş yapılması

*Okulda düzenli bir sportif faaliyette olunması, spor-jimnastik-folklor ekiplerinde aktif yer alınması

*Lifli besinlerin alımının arttırılması

*Sıvı alımının (su, sulu içecek, sulu yiyecek) yüksek tutulması

*Sürekli olarak zararlı besinlerden uzak durulması ve sağlıklı beslenme konusunda olumlu telkinlerde bulunulması

*Mümkün olduğunca evde hazırlanan yemeklerin yenmesine özen gösterilmeli

*Evde tüm öğünlerde tüm aile bireylerinin sofraya katılımı sağlanmalı

*Aşırı kilo nedeniyle oluşabilecek sağlık sorunu yaşayan kişilerin olumsuz örnek olarak gösterilmesi

Yasaklar

*Yürünebilecek mesafelerde asansör ve motorlu araç kullanılmaması

*Ayaküstü atıştırmalara (fastfood) son verilmesi, en azından haftada 1-2 defaya azaltılması

*Gece yatmadan önce atıştırmalarına son verilmesi

*Evde çikolata, cips vb grubu besinlerin bulundurulmaması

*Unlu, hamurlu, yağlı, şekerli, tatlı yiyeceklerden uzak durulması, en azından en aza indirilmesi

*Televizyon, bilgisayar ve tv-bilgisayar oyunları başında geçirilen toplam sürenin 2 saati geçmemesi

*Ev dışı öğünlerin olabildiğince azaltılması

*Yiyecekler ve içecekler bir ödül ve ceza nesnesi olarak kullanılmamalı

                                                           Uzm. Dr. Ömer GÜNEŞ

                                               Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

Çocuklarda sağlıklı uyku için öneriler

SAĞLIKLI UYKU İÇİN ÖNERİLER

Önerilenler

*Her gün aynı saatte ve aynı şekilde bir uyku rutini oluşturun

*Çocuğunuzun uyku öncesi aç olmamasına özen gösterin

*Mümkünse her gün çocuğunuzla dışarıda vakit geçirmeye özen gösterin, böylece yorulan çocuk daha güzel uyur.

*Çocuğunuzun yatak odasının yeterince sessiz ve karanlık olmasına özen gösterin.

*Çocuğunuzun yatak odasını gece <24 C nin altında olacak üşütmeyecek ve sıcaklamayacağı uygun bir sıcaklıkta tutmaya özen gösterin.

*Çocuğunuzun yatak odasının yeterince havalandırılmış ve yeterli temiz/oksijenli havaya sahip olduğundan emin olun.

Yasaklar

*Çocuğunuzu uyku saatinden hemen önceki saatlerde uyarıcı (televizyon seyretme, video oyunu oynama vb) ve yüksek enerjili faaliyetlerden uzak tutun.

*Çocuğunuzun yatak odasını cezalandırma için kullanmayın.

*Çocuğunuzu uykudan en az birkaç saat öncesi zamanda kafein içeren ürünlerden uzak tutun (çay, kahve, çikolata vb)

*Uyku öncesi birkaç saat içinde herhangi bir öğün yenilmemesine özen gösteriniz.

*Çocuğunuzun yatak odasında televizyon bulunmasına ve seyredilmesine izin vermeyin.

                                                           Uzm. Dr. Ömer GÜNEŞ

                                               Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

GAZ SANCISI (KOLİK) İÇİN ÖNERİLER

*Bebeğiniz ağladığında kucağınıza alarak sakinleştirmeye çalışın. Gaz sancılı bebekler kendisini hala sıcak anne karnı ortamında hissetme eğilimindedirler.

*Bebeğinize bebe yağı/badem yağı/zeytinyağı ile karın, ayak tabanı ve vücut masajı yapmanız rahatlatabilir.

*Bebeğinize ılık duş aldırmanız rahatlatabilir. *Her iki diz büktürülerek dizlerin karna değdirilip tekrar bacakların düzleştirilmesi şeklinde bebek sırtüstü pozisyonda iken yapılacak tekrarlayıcı hareketler bebekte rahatlama sağlayabilir.

*Yanında anne, bebe ya da başka bir bakım veren yetişkinin bulunması koşuluyla bebeklerin her iki diz karnına çekili pozisyonda yüz üstü baş yanda olacak şekilde kısa süreli düz bir zemine yatırılmaları rahatlama sağlayabilir. 

*Annenin stressiz ve rahat olması önemlidir. Bebeğe bir yardımcı bakarken (baba, kardeş, anneanne, kayınvalide vb) annenin evden bir süreliğine uzaklaşıp hava değişikliği yapması zihinsel ve ruhsal olarak rahatlamasına yardımcı olabilir.

*Annenin rezene gibi rahatlatıcı çaylardan aşırıya kaçmamak koşuluyla içmeleri annede rahatlama sağlayabileceğinden bebekte de rahatlama sağlayabilir.

 *Saç kurutma makinesi sesi, elekrikli süpürge sesi, su damlaması sesi, deniz dalgaları gibi ritmik sesler anne karnında kan akış sesine bebek tarafından benzetildiği için rahatlama sağlayabilmektedir. 

İnternette veya akıllı telefonlarda beyaz gürültü (white noise) gibi programlar indirilerek denenebilir.

*Kucakta, pusette (bebek arabasında), araba içinde kısa süreli bir gezinti rahatlama sağlayabilir.

*Sakin ve sessiz bir yerde emzirmeye çalışınız.

*Emzirirken ve biberonla beslenirken bebeğinizin hava yutmamasına özen gösteriniz.

*Hazır mama kullanıyorsanız aynı markanın daha az gaz yapan türüne geçebilirsiniz.

*Bebeğinizi stresli ortamlardan olabildiğince uzak tutmaya özen gösteriniz.

*Bebeğinizin daha çok geceleri uyumasını sağlayacak bir uyku düzeni oluşturmaya çaba gösteriniz.

*Sık sık az az besleyerek açlık nedeniyle oluşan ağlamasının azalmasını sağlayabilirsiniz.

*Altının temiz olmasına özen gösteriniz.

*Annenin aldığı besinler sonrası bebeğin gaz sancısında artış olduğu gözlemine sahipseniz olabildiğince o besinlerden uzak durmaya çalışınız.

*Bebeğinize yan etkileri bilinmeyen ve zarar verebilecek, doktor önerisi olmayan çaylardan, kocakarı ilaçlarından/damlalarından, yağlardan kesinlikle kullanmayınız.

*İçinize sinmeyen, size anormal gelen, uzun süren sık oluşan ağlama ataklarında çocuk hekiminize muayeneye götürünüz.

                                              

                                               Uzm. Dr. Ömer GÜNEŞ

                                               Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı