Prof. Dr. Mustafa Bakır
Solunum yollarının bir korunma refleksi olan öksürük, çoğunlukla basit bir üst solunum yolu enfeksiyonunun (ÜSYE) belirtisidir.
Öksürüğün özellikleri ve ona eşlik eden diğer hastalık belirtileri “soğuk
algınlığı” veya “grip” olarak tanımlanan ve 5-10 gün içinde hafifleyerek
iyileşen viral ÜSYE’den ayırımına yardımcı olur, örneğin:
– Okul mevsiminin başlamasıyla birlikte ayda 1-2 kez
tekrarlayan, burun akıntısı, aksırık ve bazen ateşle birlikte başlayan kuru
öksürük 5-10 gün içinde hafifler, ancak tam kaybolmadan yeni bir burun akıntısı
ve aksırık belirtileri ile yeniden başlar, bu durum kış boyunca devam eder.
Ebeveyn bu durumu iyileşmeyen bir akciğer hastalığı olarak yorumlayabilir.
Halbuki her öksürük dönemi farklı bir solunum yolu virüsüne bağlı bir ÜSYE’dir.
Bu dönemlerde hastanın muayenesinde orta kulak iltihabı, sinüzit veya zatürre
gibi bir komplikasyon saptanmamışsa antibiyotik tedavisi gereksiz ve
etkisizdir, hastalık süresini kısaltmaz, bakteriyel komplikasyonları da
önlemediği gösterilmiştir.
– Bir viral ÜSYE sırasında 7-10 günden uzun süren ve şiddetinde
hafifleme olmayan öksürük, burun/geniz akıntısı ve burun tıkanıklığı gibi
belirtiler akut sinüziti, 10 günden uzun süren inatçı kuru ve şiddetli
öksürükler aşısız bebeklerde boğmaca sendromunu düşündürmelidir.
– Her viral ÜSYE sırasında veya sonrasında ortaya çıkan ve bazen
nefes darlığı ile birlikte olan hışıltılı solunum, çocukluk çağı astımı veya
hava yolu reaktivitesine yol açan mide-yemek borusu reflüsü gibi diğer
hastalıkları düşündürmelidir.
– “Havlama sesine benzeyen” boğuk sesle öksürük, ses kısıklığı,
nefes almada zorluk ve/veya nefes alırken “ötme sesi” gibi belirtiler kurup
sendromunu, en sıklıkla akut larenjiti düşündürür.
– Ateş, halsizlik, iştahsızlık, nefes darlığı, karın veya göğüs
ağrısı, kusma gibi belirtiler zatürreyi düşündürmelidir. Bir viral ÜSYE
sırasında başlangıçta düşen ateşin birkaç gün sonra tekrar yükselmesi,
öksürüğün sebat etmesi veya artması, veya nefes darlığının başlaması da
zatürreyi hatıra getirmelidir.
– 15 günden uzun süren, geceleri artan ardışık şiddetli kuru
öksürük nöbetleri özellikle 6 ayın altında ve 8 yaşın üstündeki bebek ve
çocuklarda boğmacayı da düşündürmelidir.
Yukarıda örneklenen inatçı ve sıradışı öksürükleri olanların,
özellikle çocukların %7-15’inde rastlanan çocukluk çağı astımı açısından çocuk
allerji uzmanı tarafından değerlendirilmesi uygun olacaktır.
No comments:
Post a Comment